اساسنامه
اساسنامه جهاد دانشگاهی
مقدمه :
در پی فرمان رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی – قدس سره- درتاریخ 23/3/59 مبنی بر تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی ، ستاد مزبور در جلسه مورخ 16/5/59 به منظور تحقق بخشیدن به اهداف انقلاب فرهنگی ، جهاددانشگاهی را به عنوان یک نهاد انقلابی و برخاسته از انقلاب فرهنگی تاسیس کرد . پس از تبدیل ستاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی ، اساسنامه این نهاد در تاریخ 11/9/65 مورد تجدیدنظر قرار گرفت و با حذف وظیفه مشارکت در مدیریت اداره دانشگاهها و تاکید بر انجام فعالیتهای فرهنگی و تحقیقاتی به منظور اسلامی شدن دانشگاهها به تصویب رسید.
بار دیگر شورای عالی انقلاب فرهنگی با عنایت به شرایط جدید دانشگاهها در تاریخ 22/8/69 مصوبه ای را به تصویب رساند که در آن جهاددانشگاهی به عنوان پلی میان دانشگاه و بخش صنعتی ، خدماتی کشور معرفی گردید . در این مصوبه دو وظیفه عمده انجام تحقیقات علمی و فعالیتهای فرهنگی همچنان بعهده این نهاد می باشد . بر مبنای این مصوبه اساسنامه جدید جهاددانشگاهی به شرح ذیل به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.
ماده اول : تعریف
جهاددانشگاهی نهادی است عمومی و غیردولتی زیرنظر شورای عالی انقلاب فرهنگی ، دارای شخصیت مستقل و از لحاظ اداری ، استخدامی و مالی تابع مقرراتی است که در چارچوب اختیارات قانونی به تصویب هیات امنای جهاددانشگاهی میسد.
ماده دوم : اهداف
- گسترش تحقیقات و شکوفایی روحیه تتبع و استعدادها در سطح جامعه برای نیل به خوداتکایی
- توسعه امور فرهنگی در سطح جامعه از طریق همکاری با حوزه ، دانشگاه و سایر مراجع و نهادهای فرهنگی به خصوص برای نسل جوان
- گسترش طرحهای کاربردی و نیمه صنعتی از طریق پیوند با مراکز علمی و تحقیقاتی به منظور به کارگیری نتایج پژوهش
ماده سوم :
وظایف کلی جهاد عبارت است از :
- تبلیغ و ترویج فرهنگ و هنر اسلامی و برنامه ریزی فرهنگی و تربیتی و ایجاد آمادگی فکری و مکتبی در قشر جوان بخصوص دانش آموزان دبیرستانی و دانشجویان به منظور مقابله با غرب زدگی و انحرافات در چارچوب سیاستهای فرهنگی کشور
- ایجاد تشکیلات مناسب به منظور تألیف ، ترجمه و انتشار کتب ، نشریات نتایج تحقیقات و مقالات علمی ، فرهنگی و تولید مواد کمک آموزشی
- انجام دادن تحقیقات توسعه ای و کاربردی
- پی گیری طرحهای تحقیقاتی جهاد تا پایان مرحله نیمه صنعتی و صنعتی
- ارائه خدمات علمی – فنی در زمینه های مختلف مورد نیاز جامعه
- حمایت ، تشویق و جذب دانشجویان و پژوهشگران جوان و مستعد و برنامه ریزی و ایجاد شرایط و امکانات لازم به منظور فراهم آوردن زمینه فعالیتهای علمی و پژوهشی آنان بر مبنای شناخت مشکلات واقعی و نیازهای تخصصی جامعه
- اجرای دوره های رسمی آموزش های علمی – کاربردی مطابق ضوابط و مقررات آموزش عالی کشور
- ایجاد تشکیلات آموزشی و تحقیقاتی مطرح شده در بندهای این ماده براساس قوانین و مقررات آموزش عالی
- مشارکت در ایجاد زمینه های مناسب برای اشتغال بیشتر فارغ التحصیلان دانشگاهی
تبصره : خدمات علمی فنی شامل : انجام دادن آزمایش های کیفی، بررسی پیشنهاد استانداردها ، جمع آوری و پردازش داده های علمی ، انتشار مدارک و داده های علمی ، ترویج فنون و انجام دادن مشاوره علمی و ارائه کمکهای فنی و انجام دادن خدمات بهداشتی و درمانی و تشخیص پزشکی می شود.
ماده چهارم : ارکان جهاددانشگاهی
- هیأت امناء
- شورای علمی
- رئیس جهاددانشگاهی
ماده پنجم :
هیأت امناء به عنوان عالی ترین مرجع سیاستگذاری جهاد متشکل از این افراد است :
- رئیس جهاددانشگاهی (رئیس هیأت امناء)
- وزیر علوم ، تحقیقات و فناوری یا نماینده ایشان
- وزیر بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی یا نماینده ایشان
- رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی یا نماینده ایشان
- دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی
- رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها یا یکی از اعضاء شورای نمایندگان مقام معظم رهبری در دانشگاهها به انتصاب آن شورا
- سه نفر از شخصیتهای علمی، فرهنگی و اجتماعی یا اعضای هیأت علمی در جهاددانشگاهی به پیشنهاد رئیس جهاددانشگاهی و براساس ماده 2 اصلاحی قانون تشکیل هیأتهای امناء دانشگاهها
تبصره : احکام اعضای هیات امناء از سوی رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی به مدت چهار سال صادر خواهد شد.
ماده ششم :
وظایف هیأت امناء عبارت است از :
- سیاست گذاری و تعیین خط مشی کلی و تصویب برنامه های توسعه جهاددانشگاهی
- تصویب تشکیلات و نمودار سازمانی جهاددانشگاهی
- تصویب ضوابط مالی ، معاملاتی ، اداری و استخدامی
- تصویب بودجه ، حسابها و ترازنامه سالانه جهاددانشگاهی و نیز تصمیم گیری درباره درآمدها و قبول کمک و هدایا
- تصویب اساسنامه مراکز تحقیقاتی ، شرکتها و مؤسسات وابسته به جهاددانشگاهی در چارچوب قوانین و مقررات جاری
- تصویب اصول کلی همکاری علمی و اقتصادی با سایر مؤسسات
- تأیید رؤسای مراکز تحقیقاتی علمی، فرهنگی و مؤسسات وابسته که از سوی رئیس جهاد پیشنهاد میشوند.
- تصویب آیین نامه داخلی هیأت امناء و آیین نامه داخلی شورای علمی
- نظارت و ارزیابی نسبت به حسن اجرای مصوبات هیات امناء و فعالیتهای جهاد
- پیشنهاد تغییر در اساسنامه جهاددانشگاهی به شورای عالی انقلاب فرهنگی
ماده هفتم :
جهاددانشگاهی زیرنظر شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می کند و رئیس آن به عنوان بالاترین مقام اجرایی این نهاد بدین صورت تعیین می شود :
- برای اولین بار، یک نفراز میان افراد پیشنهادی اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی از طرف شورای عالی انتخاب و با حکم ریاست شورای عالی منصوب می شود .
- مدت ریاست جهاددانشگاهی هر بار سه سال می باشد .
- انتخاب رئیس جهاددانشگاهی برای دوره های بعد بنا به پیشنهاد هیأت امناء و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی می باشد.
ماده هشتم :
وظایف و اختیارات رئیس جهاد:
- اداره کلیه امور جهاد در چارچوب اساسنامه و مقررات
- پیشنهاد روسای مراکز تحقیقاتی علمی و فرهنگی و مؤسسات وابسته جهاد به هیأت امناء
- نمایندگی رسمی جهاد در مراجع قانونی و حقوقی با حق توکیل به غیر
- تصویب آیین نامه ها و مقررات اجرایی براساس ضوابط مصوب شورای علمی و هیأت امناء
- تنظیم بودجه و تهیه گزارش عملکرد سالانه و ارائه به شورای علمی و هیأت امناء
- اجرای مصوبات هیأت امناء
- تهیه و تنظیم آیین نامه ها و ضوابطی که باید به تصویب شورای علمی و هیأت امناء برسد.
ماده نهم :
به منظور تعیین خط مشی و نظارت بر فعالیتهای علمی و پژوهشی و فرهنگی ، شورای علمی جهاددانشگاهی تشکیل می گردد. اعضای شورای علمی عبارتند از :
- رئیس ، معاون آموزشی ، معاون پژوهشی و معاون فرهنگی جهاددانشگاهی
- سه نفر از اعضای هیأت علمی و پژوهشی ارشد جهاددانشگاهی بنا به پیشنهاد گروههای علمی و مطابق مقررات و تعاریف مصوب آموزش عالی کشور
- دو نفر از صاحب نظران فرهنگی جهاددانشگاهی به انتخاب رئیس
- دو نفر از مسئولان مراکز پژوهشی و فرهنگی وابسته به جهاددانشگاهی به انتخاب رئیس
تبصره : نحوه پیشنهاد دعوت عضویت افراد موضوع بند «2» و نیز چگونگی تشکیل جلسات شورای علمی مطابق آیین نامه ای است که از طرف رئیس برای تصویب هیأت امناء پیشنهاد می شود.
ماده دهم :
وظایف شورای علمی بدین شرح است :
- تعیین سیاستهای تفصیلی و اولویتهای پژوهشی ، آموزشی ، فرهنگی و انتشاراتی بنا به پیشنهاد مسئولان مراکز
- نظارت بر نحوه برگزاری دوره های آموزشی علمی – کاربردی
- نظارت بر نحوه تأمین هزینه های تحصیلی (بورس ها) و فرصتهای مطالعاتی
- تصویب آیین نامه های چاپ و نشر کتب، مجلات و مقالات علمی و فرهنگی
- تصویب مقررات عقد قرارداد ، اجراء و بکارگیری نتایج طرحهای تحقیقاتی خدماتی
- اظهارنظر در مورد گزارش عملکرد سالانه جهاددانشگاهی که به وسیله معاونان تهیه و از طریق شورای هماهنگی به شورای علمی ارائه می شود .
- بررسی و اظهارنظر درباره مقررات استخدام و ارزشیابی اعضای هیأت علمی وارائه پیشنهاد به هیأت امناء
- تصویب ضوابط نحوه فعالیتهای مراکز فرهنگی جهاددانشگاهی و نظارت بر اجرای آن فعالیتها
ماده یازدهم :
شورای هماهنگی به منظور ایجاد هماهنگی در امور اجرایی و مدیریتی و نظارت بر عملکرد واحدهای جهاددانشگاهی ،زیرنظر رئیس تشکیل می گردد.
اعضای شورای هماهنگی عبارتند از:
- معاونان جهاددانشگاهی
- مسئولان مراکز علمی و پژوهشی و فرهنگی
تبصره : نحوه تشکیل و تصمیم گیری درباره وظایف شورای هماهنگی تابع آیین نامه داخلی مصوب همین شوراست .
ماده دوازدهم :
وظایف شورای هماهنگی بدین شرح است :
- فراهم کردن زمینه های اجرایی مصوبات هیأت امناء و شورای علمی و همچنین آیین نامه ها و بخشنامههای صادر شده از سوی رئیس جهاددانشگاهی
- بررسی آیین نامه ها و ضوابط اجرایی جهاددانشگاهی و تهیه پیشنهادهای اصلاحی ، طرحها و برنامه هایی که باید در دستور کار هیأت امناء و شورای علمی قرار گیرد.
- پیشنهاد اصلاحات اداری و تشکیلاتی به هیأت امناء از طریق رئیس جهاددانشگاهی
- ایجاد هماهنگی بین مراکز مختلف علمی ، پژوهشی و فرهنگی
- بررسی و اظهارنظر در مورد نحوه اجرای آیین نامه ها و بخشنامه ها و نظارت بر عملکرد مراکز علمی ، پژوهشی و فرهنگی
- بررسی و اظهارنظر درمورد بودجه سالانه جهاددانشگاهی
ماده سیزدهم :
منابع اعتبارات جهاددانشگاهی عبارتند از :
- اعتباراتی که همه ساله در ردیفی مجزا در بودجه دولت منظور و تصویب می شود .
- کمکهای بلاعوض بنیاد مستضعفان و سازمان حج و اوقاف و امور خیریه پس از تصویب آنها
- وجوهی که جهاددانشگاهی بابت ارائه خدمات ، اجرای طرحها برای سازمانها و اشخاص حقوقی و حقیقی ، فروش تولیدات و مؤسسات وابسته و تجاری کردن تحقیقات تحصیل می کند .
- سایر کمکها و هدایای نقدی و غیرنقدی
- استفاده از تسهیلات بانکها
ماده چهاردهم :
این اساسنامه با یک مقدمه و چهارده ماده و چهار تبصره در تاریخ 14/8/70 به تصویب نهایی شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید و جایگزین اساسنامه قبلی جهاددانشگاهی (مصوبه شماره 3216/دش مورخ 29/7/65 شورای عالی ) واصلاحات آن می گردد.
قانون الحاق جهاددانشگاهی به فهرست نهادها و مؤسسات غیردولتی
ماده واحده :
جهاددانشگاهی به فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی ، موضوع قانون فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی مصوب 1373 اضافه می شود .
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ بیست وششم آذر ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 3/10/1376 به تأیید شورای نگهبان رسیده است .
نحوه مصرف اعتبارات تخصیصی از بودجه دولت برای امور آموزشی و پژوهشی
رئیس جهاددانشگاهی درخصوص مصرف اعتبارات مندرج در قانون بودجه ، مطابق بند 3 ماده 6 اساسنامه جهاددانشگاهی از شورای عالی استفسار کرد و شورای عالی تصویب کرد که جهاددانشگاهی موسسه تحقیقاتی است و می تواند کمافی السابق اعتبارات تخصیص یافته از بودجه دولت برای امور آموزشی و پژوهشی را طبق قانون نحوه انجام امور مالی و معاملاتی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی دریافت و هزینه کند.
تغییر عنوانهای سازمانی در آیین نامه ها و مقررات مصوب قبلی براساس آخرین اساسنامه
به معاونت پشتیبانی و امور مجلس جهاددانشگاهی اجازه داده می شودکه با توجه به تغییرات ساختاری در آخرین اساسنامه جهاددانشگاهی ، کلیه عنوانهای جدید (از جمله عنوان رئیس جهاددانشگاهی بجای عنوان رئیس شورای مرکزی و جانشین شورای مرکزی در آن دسته از وظایف که به رئیس منتقل شده است و ... ) را جایگزین عنوانهای قبلی در کلیه آیین نامه ها و مقررات مصوب شورای مرکزی و کمیسیونهای ذیربط نماید . ضمناً در صورت ضرورت ایجاد تغییرات جزیی در اصل آیین نامه ها و مقررات باید تغییرات به تصویب کمیسیون اداری و مالی هیأت امناء رسانده شود.